Sáng 24-5-2016,
khoảng 4000 sinh viên, trí thức trẻ và doanh nhân trẻ Việt Nam đã có mặt tại
Trung tâm hội nghị Quốc gia tại Mỹ Đình rất sớm để chờ đón sự kiện Tổng thống
Obama sẽ có cuộc trò chuyện, phát biểu tại đây…
Bài phát biểu của một người nước ngoài, một người Mỹ, đặc
biệt là của Tổng thống Mỹ.
Xin mời hãy đọc và đọc lại nhiều lần!
Bước ra sân khấu, Tổng thống Obama vẫy tay chào khán giả và gửi lời chào
bằng tiếng Việt tới tất cả mọi người. “Xin chào, xin chào”.
Việt Nam
đã đến đây!
Trong chuyến thăm
này, sự thân thiện của các bạn đã chạm tới trái tim của chúng tôi. Nhiều người
vẫy tay chào tôi bên đường, làm tôi cảm thấy được tình hữu nghị giữa các dân
tộc.
Hôm qua tôi đến
thăm phố cổ Hà Nội và được ăn bún chả rất ngon, uống bia Hà Nội. Đường phố thật
đông đúc, tôi chưa bao giờ thấy nhiều xe máy như vậy trong đời. Tôi chưa thử
qua đường, nhưng sau này có dịp trở lại Việt Nam, các bạn sẽ chỉ cho tôi cách
qua đường như thế nào.
Tôi không phải Tổng
thống Mỹ đầu tiên đến Việt Nam
trong những năm gần đây, nhưng tôi là (tổng thống) đầu tiên – cũng như các bạn
– trưởng thành sau cuộc chiến tranh Việt Nam.
Khi lực lượng quân
sự Mỹ rời Việt Nam
lúc đó tôi 13 tuổi. Lần đầu tiên tôi tiếp xúc với người Việt Nam là ở Hawaii,
nơi tôi lớn lên. Tôi đã gặp một số người Mỹ gốc Việt ở đó, nhiều người còn trẻ
hơn tôi. Nhiều người trẻ Việt Nam, cũng như hai con gái tôi, khi sinh ra chỉ
biết đến tình hòa bình và bình thường hóa quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ. Khi đến
đây tôi ý thức về quá khứ, ý thức về một lịch sử khó khăn, nhưng chúng ta hướng
về tương lai, sự thịnh vượng, an ninh và sự ổn định để chúng ta có thể thúc đẩy
lẫn nhau.
Tôi cũng trân trọng truyền thống lịch sử rất huy hoàng của Việt Nam. Hàng nghìn
năm, Việt Nam
đã trồng cấy ở những mảnh đất này. Chúng ta đã có lịch sử trống đồng Đông Sơn. Hà Nội đã đứng vững trên
dòng sông Hồng hơn một nghìn năm. Thế giới đều biết đến lụa và những bức tranh
của Việt Nam và Văn Miếu là bằng chứng kiến thức của Việt Nam. Sau nhiều
thế kỷ, vận mệnh của Việt Nam
đã bị nhiều nước can thiệp, nhưng cây tre cũng như tinh thần bất khuất của
người Việt Nam
như Lý Thường Kiệt đã ghi lại:
Sông núi nước Nam
vua Nam
ở
Rành rành định phận tại sách trời.
Hôm nay chúng ta
cũng nhớ tới lịch sử giữa người Việt và người Mỹ mà chúng ta có thể bỏ quên.
200 năm trước, khi thuyền trưởng Jeremiah Brigg được Thomas
Jefferson phái
đến Việt Nam như những người Mỹ đi tìm kiếm giống lúa gạo và ông đã tìm thấy
giống gạo trắng, ngon, năng suất rất cao. Tiếp đó, những con thuyền đã đến Việt
Nam
buôn bán. Trong thế chiến II, người Mỹ đã tới hỗ trợ cuộc kháng chiến của Việt Nam.
Khi những phi công
Mỹ đến đây, người Việt Nam
đã giúp đỡ họ. Vào ngày tuyên bố độc lập của Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trích Tuyên ngôn độc lập của Mỹ,
rằng mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng và được hưởng các quyền khác
nhau trong đó có quyền sống, quyền tự do và được mưu cầu hạnh phúc.
Vào một thời điểm khác, việc đánh đuổi thực dân đã đưa chúng ta xích lại gần
nhau. Không may, chiến tranh lạnh và sự lo sợ chủ nghĩa cộng sản đã khiến lịch
sử hai nước đớn đau. Ở hai nước, gia đình các cựu chiến binh vẫn còn đau đớn vì
những người thân đã mất.
Ở các nghĩa trang
liệt sĩ của các vị, trên bàn thờ của các gia đình Việt Nam chứa đựng
đầy những nỗi đau. Có khoảng 3 triệu người Việt Nam, dân thường và binh sĩ ở cả hai
phía, đã mất đi. Trên bức tường chiến tranh ở đất nước chúng tôi, người ta có
thể chạm vào tên của 58.307 binh sĩ vĩnh viễn không trở về.
Related articles 01:
1. https://docluat.vn/archive/1137/
2. https://docluat.vn/archive/1231/
3. https://docluat.vn/archive/1241/
“Khi chúng ta bất đồng một điều gì đó, chúng ta vẫn
phải nhớ đến những người đã ngã xuống vì đất nước, cả người Việt và người Mỹ”.
Chúng ta đã hàn gắn với nhau: tìm kiếm người mất tích, đưa họ về nước, gỡ bỏ
những bãi mìn còn chưa nổ. Trẻ con không thể nào bị mất chân bởi những bãi mìn
này.
Trẻ em khuyết tật và chất độc màu da cam sẽ được chúng tôi hỗ trợ nhiều hơn.
Chúng tôi tự hào vì những công việc chúng ta đã phối hợp với nhau tại Đà Nẵng
và chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ ở sân bay Biên Hòa. Quá trình hòa giải của hai
nước chúng ta không chỉ là liên quan đến các cựu chiến binh. Thượng nghị sĩ
John Mc là cựu binh trong chiến tranh đã đến gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp và nói rằng “Hai nước chúng ta không nên là kẻ thù trong chiến
tranh, nên làm bạn”.
Nhiều người Mỹ,
Việt đã nỗ lực hàn gắn những vết thương và cũng đã đem lại những lợi ích cho
hai nước, như trung úy Hải quân giờ là ngoại trưởng John Kerry. Xin cảm ơn
ngoại trưởng. Chính bởi những người cựu chiến binh đã cho chúng ta thấy con
đường đi và người dân đã cảm thấy rất phấn khích để tiếp tục mưu cầu hòa bình.
Chúng ta trở nên gần gũi nhau hơn, thương mại tự do ngày càng tăng lên, các
sinh viên, học giả nghiên cứu với nhau.
Chúng tôi đã đón nhiều sinh viên Việt Nam hơn bất kỳ nước nào khác ở Châu Á.
Rất nhiều khách du lịch đã đến thăm Việt Nam, 36 phố phường cổ Hà Nội, các cửa
hàng ở Hội An, cố đô Huế. Như người Việt và người Mỹ đều có thể thuộc những bài
hát của Văn Cao: “Từ nay người
biết yêu người, từ nay người biết thương người”.
Với vai trò là tổng thống, tôi muốn tiếp tục những sự tiến bộ này của
quan hệ hai nước và với quan hệ đối tác toàn diện của chúng ta ngày càng gần
gũi hơn, chúng ta đang ngày càng hợp tác.
Mục tiêu của tôi trong chuyến thăm này là chúng ta xây dựng nền tảng ngày càng
vững chắc hơn cho quan hệ hai nước trong nhiều thập kỷ tới.. Chúng ta đã mất
rất nhiều năm để nỗ lực hàn gắn quan hệ. Chúng tôi muốn nói một điều mà chúng
tôi không thể tưởng tượng được trước đây : ngày hôm nay, hai nước đã trở thành
bạn bè, đối tác của nhau. Tôi tin tưởng rằng những bài học trong chiến tranh sẽ
là những bài học cho cả thế giới. Có những cuộc xung đột tưởng như không thể
kết thúc, không giải quyết được thì giờ đây quan hệ của chúng ta đã cho thấy có
thể tạo ra sự thay đổi để có tương lai tốt đẹp hơn. Hòa bình bao giờ cũng tốt
đẹp hơn chiến tranh. Với sự tiến bộ, những giá trị tốt đẹp của con người cần
được thúc đẩy chứ không phải là chiến tranh hay xung đột. Đây là điều mà hai nước
đã chỉ ra cho thế giới thấy. Việt Nam
là một nước có chủ quyền độc lập và không có quốc gia nào khác có thể áp đặt
lên ý chí của người dân Việt Nam.
Độc lập, chủ quyền ấy do người dân Việt Nam quyết định. Mỹ
rất quan tâm đến sự thành công của đất nước Việt Nam.
Chúng tôi muốn ưu tiên cho mối quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam. Tôi không
còn nhiều thời gian nữa trong nhiệm kỳ của mình nhưng tôi mong muốn mình có thể
đóng góp nhiều hơn cho quan hệ hai nước. Chúng ta cần hợp tác nhiều hơn để tạo
ra và đem lại những cơ hội thịnh vượng thực sự cho người dân hai nước.
Tôi hiểu những giá trị mới của nền kinh tế toàn cầu trong thế kỷ 21. Nền
kinh tế sẽ phát triển, đặc biệt ở các nước có pháp quyền và có hành lang pháp
lý đúng đắn. Nền kinh tế tri thức sẽ đổ vào các quốc gia ưu tiên cho giáo dục.
Do vậy, bên cạnh phát triển kinh tế cần đầu tư vào nguồn lực con người. Đó là
những kỹ năng đào tạo và đầu tư vào những con người có tài năng, thay vì khai
thác tài nguyên thiên nhiên. Đây là những thế mạnh mà Mỹ có thể hợp tác với
Việt Nam.
Ngày hôm qua như tôi đã thông báo, đội hòa bình sẽ đến Việt Nam. Thế hệ trước của người Mỹ đến đây để
chiến đấu, nhưng thế hệ sau của người Mỹ đã đến đây đóng góp cho sự phát triển
của Việt Nam
và làm sâu sắc hơn tình hữu nghị hai nước. Các
công ty hàng đầu, đại học danh tiếng Mỹ đã đến Việt Nam để hợp tác, đào tạo về
khoa học công nghệ, toán học, y tế…vì khi chúng tôi muốn chào đón nhiều công
dân, thanh niên Việt Nam sang Mỹ thì chúng tôi cũng muốn thế hệ trẻ Việt Nam
được hưởng những giá trị giáo dục tốt hơn.
Do vậy, tôi rất vui mừng thông báo với các bạn, mùa thu năm nay đại học
Fullbright sẽ đi vào hoạt động. Đại học này phi lợi nhuận, chất lượng cao sẽ
cung cấp nhiều học bổng cho sinh viên Việt Nam và đóng góp cho hợp tác giáo
dục giữa hai nước. Các sinh viên, học giả, nhà nghiên cứu hai nước sẽ tập trung
vào các lĩnh vực như chính sách công, quản trị doanh nghiệp, hợp tác trong các
lĩnh vực máy tính, từ thơ của Nguyễn
Du, triết học của Phan Chu
Trinh tới lĩnh vực
toán của GS Ngô Bảo Châu…
Chúng tôi mong muốn
sẽ kết nối những doanh nghiệp trẻ Việt – Mỹ. Nếu có thể tiếp cận với công nghệ,
kỹ năng mà người Việt cần thì sẽ không có gì là trở ngại với các bạn. Chúng tôi
mong muốn khuyến khích cả phụ nữ Việt Nam,
những người có tài năng để đảm bảo về bình đẳng giới ở Việt Nam. Từ thời
đại Hai Bà Trưngđến nay, người
phụ nữ Việt Nam luôn mạnh mẽ, tự cường và giúp cho đất nước Viêt Nam tiến lên
phía trước. Khi chúng ta có một gia đình tốt, sự đóng góp của người phụ nữ, phụ
nữ được đi học và có vị trí xứng đáng ở trường học, chính phủ, trong giới lãnh
đạo thì chúng ta sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn. Điều này luôn đúng kể cả ở Mỹ
cũng như Việt Nam.
Với tư cách là Tổng thống Mỹ, tôi ủng hộ mạnh mẽ TPP, bởi vì bản thân tôi sẽ
giúp cho Việt Nam xuất khẩu nhiều sản phẩm hàng hóa đến Mỹ. Điều này sẽ giúp
cho Việt Nam không phải phụ thuộc thương mại với quốc gia nào duy nhất mà mở
rộng thị trường của mình như với Hoa Kỳ.
TPP cũng sẽ giúp thúc đẩy hợp tác vùng, giúp các bạn giải quyết các vấn đề bình
đẳng kinh tế, thúc đẩy nhân quyền, giúp cho người lao động có điều kiện lao
động an toàn hơn. Có thể người lao động tổ chức nghiệp đoàn, thúc đẩy bảo vệ
môi trường. Đây là tương lai, hy vọng mà TPP mang lại cho chúng ta. Tất cả các
quốc gia thành viên phải cam kết thực hiện các mục tiêu mà TPP đặt ra.
Tất cả chúng ta phải nỗ lực đảm bảo an ninh chung, điều này chúng ta có thể hợp
tác với nhau trong chương trình đào tạo an ninh chung. Trong chuyến thăm này
của tôi hai bên đã nhất trí xây dựng niềm tin, tiếp tục công tác đào tạo, cung
cấp thiết bị cho cảnh sát biển, năng lực bảo vệ hàng hải cũng như cứu trợ nhân
đạo trong thiên tai. Hôm qua, tôi đã tuyên bố Mỹ sẽ dỡ bỏ lệnh hoàn toàn cấm
bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, đảm bảo Việt Nam có thể có vũ khí cần thiết
để đảm bảo an ninh. Chúng tôi mong muốn thể hiện rõ Hoa Kỳ bình thường hóa toàn
bộ quan hệ với Việt Nam.
Thế kỷ 20 đã dạy cho tất cả chúng ta, không chỉ Việt Nam một trật tự quốc tế và an ninh
chung phụ thuộc lẫn nhau. Chúng ta xây dựng thông lệ chung tất cả quốc gia đều
là quốc gia có chủ quyền, dù lớn hay nhỏ phải được tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ.
Các nước lớn không được hại nước nhỏ hơn.
Kể cả Mỹ thông qua các biện pháp hòa bình và liên kết vùng như ASEAN cần được
tiếp tục củng cố như niềm tin của tôi, niềm tin của Hoa Kỳ. Đây là điều chúng
tôi tuyên bố khi đến thăm Lào đầu năm nay.
Chúng tôi sát cánh
cùng đối tác tự do hàng hải, tự do hàng không, tự do thương mại. Khi chúng ta
sát cánh bên nhau, Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hợp tác chiều sâu từ hàng không đến các
vùng biển mà quốc tế cho phép.
Quan hệ của chúng ta là giải quyết sự khác biệt giữa hai chính quyền về
nhân quyền. Tôi nói điều này bởi không có quốc gia nào hoàn hảo. Hai thế kỷ
trôi qua và nước Mỹ vẫn đang phải nỗ lực để đạt đến những ý tưởng khởi sinh ra
nó. Chúng tôi vẫn phải đối đầu với các vấn đề của mình như tiền bạc chi phối
chính trị, sự bất bình đẳng kinh tế ngày càng cao, phân biệt chủng tộc trong hệ
thống tư pháp hình sự, phụ nữ vẫn chưa được trả lương bằng nam giới trong cùng
công việc. Tất nhiên chúng tôi vẫn có những vấn đề và vẫn bị chỉ trích. Tôi cam
đoan với các bạn, tôi và chính phủ nghe những lời chỉ trích ấy hàng ngày. Nhưng
từ chính sức ép đó, những tranh luận mở đó, việc đối mặt với những khiếm khuyết
của chính mình, và việc cho phép mọi người đều được có tiếng nói, đã giúp chúng
tôi lớn mạnh hơn, thịnh vượng hơn, và công bình hơn.
Tôi đã nói từ lâu, nước Mỹ không có ý định áp đặt thể chế chính trị của
mình lên Việt Nam.
Nhưng những quyền mà tôi nói ở đây, tôi tin nó không chỉ là giá trị của Mỹ mà
là những giá trị có tính toàn cầu. Nó được ghi nhận trong Tuyên Ngôn Nhân Quyền
Phổ Quát. Những quyền này còn được ghi nhận trong chính Hiến pháp của Việt Nam
rằng công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, quyền tiếp cận thông
tin, quyền hội họp, quyền tụ tập và quyền biểu tình. Những điều đó nằm trong
chính Hiến pháp của Việt Nam!
Vì vậy, đây thực chất là vấn đề mà tất cả chúng ta, mỗi quốc gia, phải áp dụng
các nguyên tắc này một cách nhất quán. Chúng ta phải đảm bảo rằng chúng ta, mỗi
công chức nhà nước, phải thực sự tin và làm theo những lý tưởng này.
Người Việt nam sẽ tự quyết định tương lai của Việt nam. Tôi
tin các nước sẽ thành công hơn khi người dân có có quyền bày tỏ, ngôn luận,
tiếp cận thông tin, kinh tế sẽ phát triển. Facebook đã bắt đầu như thế…
Trong những năm gần
đây, Việt Nam
đã có những bước tiến. Việt Nam
cam kết thông qua các luật để cụ thể hóa Hiến pháp mới và để phù hợp với pháp
luật quốc tế. Việt Nam
vừa qua đã thông qua một đạo luật buộc chính phủ phải thông tin thêm về ngân
sách và người dân có thể tiếp cận thêm thông tin. Và như tôi đã nói, Việt Nam cũng đã cam
kết các chuẩn mực về kinh tế và môi trường lao động theo TPP. Tất cả đều là
những bước đi khả quan.
Cuối cùng thì tương
lai của Việt Nam sẽ được
chính người dân Việt Nam
quyết định. Mỗi quốc gia phải lựa chọn con đường riêng cho mình. Hai quốc gia
có sự khác nhau về truyền thống, thể chế chính trị và văn hóa, nhưng với tư
cách là một người bạn của Việt Nam,
cho phép tôi được chia sẻ quan điểm của mình về lý do tôi tin rằng một quốc gia
sẽ thành công hơn khi các quyền phổ quát được tôn trọng.
Khi quyền tự do
biểu đạt và quyền tự do ngôn luận được tôn trọng và khi người dân có thể chia
sẻ ý tưởng, truy cập internet và mạng xã hội mà không bị cản trở, nó sẽ là
nhiên liệu cho sự năng động mà nền kinh tế cần để phát triển. Đó là cách mà các
ý tưởng mới hình thành, là cách mà Facebook xuất hiện. Đó là cách những công ty
vĩ đại của chúng tôi hình thành. Vì con người có ý tưởng mới, mang tính khác
biệt và họ có thể chia sẻ nó.
Khi quyền tự do báo
chí được tôn trọng, khi nhà báo, blogger có thể đưa ra ánh sáng những vụ việc
bất công và lạm dụng, nó sẽ khiến các công chức trở nên có trách nhiệm và giúp
công chúng tự tin hơn rằng hệ thống thực sự hiệu quả.
Khi ứng cử viên có
thể ứng cử và tranh cử một cách tự do và cử tri có thể chọn người lãnh đạo của
mình trong một cuộc bầu cử tự do và công bằng, nó giúp cho đất nước bền vững vì
người dân biết rằng tiếng nói của họ được lắng nghe và sự thay đổi trong hòa
bình là hoàn toàn có thể. Và nó cũng giúp có thêm nhân lực mới cho hệ thống.
Khi quyền tự do tín
ngưỡng được tôn trọng, nó không chỉ cho phép người dân được bày tỏ tình yêu và
đức tin của mình vào một tôn giáo nào đó mà còn cho phép các tổ chức tín ngưỡng
được phục vụ cộng đồng của mình thông qua trường học, bệnh viện và chăm sóc
người nghèo và những người yếu thế.
Related articles 02:
1. https://docluat.vn/archive/1757/
2. https://docluat.vn/archive/2823/
3. https://docluat.vn/archive/1654/
Khi quyền tự do hội
họp được tôn trọng, và công dân có quyền tự do tham gia các tổ chức xã hội dân
sự, đất nước sẽ có khả năng giải quyết các thách thức mà đôi khi chính quyền
không thể tự mình đối phó.
Do đó, tôi cho rằng
bảo vệ các quyền con người không phải là sự đe dọa cho sự ổn định xã hội mà
chính là góp phần củng cố sự ổn định xã hội và là nền móng cho sự phát triển.
Sau hết thì chính
khát vọng được hưởng những quyền này đã thôi thúc nhân dân toàn thế giới kể cả
ở Việt Nam
đứng lên lật đổ chủ nghĩa thực dân. Tôi tin rằng tôn trọng những quyền này
chính là biểu hiện đầy đủ nhất của một nền độc lập mà rất nhiều thế hệ đã nâng
niu, kể cả ở Việt Nam, một quốc gia đã tuyên bố mình thuộc về nhân dân, do nhân
dân và vì nhân dân…”
Việt Nam sẽ đạt được
những điều này bằng khác cách Hoa Kỳ đã làm. Mỗi quốc gia sẽ có cách làm khác
với cách quốc gia còn lại trên thế giới. Nhưng đây là những nguyên tắc chung mà
tôi tin tất cả chúng ta luôn phải tuân theo và phấn đấu.
Người Việt Nam quyết định
tương lai của người Việt. Tôi xin chia sẻ một số điểm của bản thân tôi. Trong
đất nước tự do, người dân sẽ lựa chọn lãnh đạo tốt nhất cho họ, mọi người có
quyền bày tỏ sự nhân ái và chúng ta cần tăng cường hơn nữa tiếp cận hỗ trợ cho
người nghèo để đời sống của họ được cải thiện. Các quyền bình đẳng người dân
Việt Nam sẽ mang đến nền
tảng cho sự thịnh vượng và lợi ích cho tất cả người dân Việt Nam. Suốt 8 năm
qua tôi suy nghĩ nhiều về việc cải tiến hệ thống chính quyền Mỹ.
Về thách thức toàn
cầu, Việt Nam
cần bảo vệ các nơi như Vịnh Hạ Long, Sơn Đòng vì tương lai con cháu chúng ta.
Nước biển tăng sẽ làm ảnh hưởng đến các vùng ven biển và Việt Nam cần thực
hiện cam kết chống lại ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, chống lại ảnh hưởng vùng
ngập mặn như vùng đồng bằng sông Cửu Long – nơi cung cấp thực phẩm lớn cho thế
giới. Chúng ta cũng phải giúp đỡ cho các nước để xây dựng năng lực về nhiều vấn
đề như cải thiện y tế. Hoa Kỳ vui mừng khi đã giúp đỡ Việt Nam tham gia
hơn nữa nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Đặc biệt, hai nước đã từng trong trận
chiến, giờ chúng ta lại cùng nhau hợp tác gìn giữ hòa bình thế giới. Đây là
những điểm mới để chúng ta nhìn trong quan hệ quốc tế mới.
Để thực hiện những
việc này không phải một sớm một chiều. Còn nhiều thách thức và sự thiếu hiểu
biết, do đó cần một sự nỗ lực để tăng cường đối thoại hai bên. Nhìn vào lịch sử
với những khó khăn thách thức đã vượt qua, hôm nay tôi đến đây trước tất cả các
bạn, vô cùng lạc quan về tương lai về quan hệ hai nước chúng ta. Niềm tin tôi
là nhờ nền tảng dựa trên tình hữu nghị. Người dân Việt nam như là Hoa Kỳ, một
số người đã vượt biển và một số người đã gặp được gia đình. NhưTrịnh Công Sơn đã viết “Nối vòng tay lớn“, người dân hai
nước đã mở trái tim mình ra để đến với nhau. Một bác sĩ Việt kiều đã viết thư
nói với tôi rằng ông đã thực hiện được giấc mơ Mỹ, ông tự hào là người Mỹ và
cũng tự hào là người Việt Nam.
Hôm nay ông có mặt ở đây để trở về giúp đỡ Việt Nam.
Thế hệ trẻ Việt Nam
có cơ hội để phát triển đất nước, Hoa Kỳ luôn là đối tác và là người bạn của
các bạn. Sau này khi các bạn trẻ Việt Nam cùng người trẻ Mỹ hợp tác sáng
tạo, các bạn sẽ nhớ phút giây này, tôi đứng ở đây trước các bạn.
Như Nguyễn Du đã viết:
Rằng trăm năm cũng từ đây
Của tin gọi một chút này làm ghi…”
Cuối cùng, tổng
thống Obama đã nói câu tiếng Việt:“Cám
ơn các bạn” trong
tiếng vỗ tay kéo dài của khoảng 4.000 người.
Tổng thống Obama
rời đi trong tiếng nhạc của bài hát “Việt Nam tươi đẹp” và những tràng
pháo tay không ngớt.